เขาคอหงส์ เป็นผืนป่าผืนสุดท้ายของเมืองหาดใหญ่ สูง 371 เมตรเหนือน้ำทะเล และมีพื้นที่ 2,600 ไร่ ครอบคลุมตำบลคอหงส์และตำบลทุ่งใหญ่ ของอำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา นอกจากจะเป็นพื้นที่สีเขียวของเมืองหาดใหญ่แล้วยังเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่ได้รับความนิยมมากอีกแห่งหนึ่ง

เขาคอหงส์ ผืนที่สีเขียวผืนสุดท้ายของเมืองหาดใหญ่ด้วยความสูงเพียง 371 เมตรเหนือน้ำทะเล และพื้นที่กว่า 2,600 ไร่ ใน พื้นที่ราว 13 ตารางกิโลเมตร ของเขาคอหงส์ ปกคลุมไปด้วยป่ากึ่งดิบแล้งและดิบชิ้นอยู่หลากหลายชนิด จากการศึกษาและสำรวจของนักวิชาการเมื่อกว่า 20 ปีก่อน พบพรรณไม้ทั้งสิ้น 637 ชนิด 130 วงศ์ และที่สำคัญพบพืชเมล็ดเปลือย ซึ่งจัดว่าเป็นพืชเก่าแก่โบราณและพบไม่บ่อยนักจำนวน 2 วงศ์ รวมถึงพรรณไม้ที่พบได้น้อย เช่น วาน้ำ ซึ่งมีเฉพาะในป่าสมบูรณ์ก็ยังสามารถพบได้ที่เขาคอหงส์ สำหรับ พันธุ์สัตว์ที่พบมีสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก 16 ชนิด สัตว์เลื้อยคลาน 12 ชนิด โดยมีสัตว์น่าสนใจ เช่น เต่ากงจักร เต่าหก นอกจากนี้จากการสำรวจยังพบสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ได้แก่ ลิงลม เก้ง กระจง นิ่ม ลิงเสน ลิงแสม สำหรับสัตว์ที่น่าสนใจอื่น ๆ เช่น มดไม้ยักษ์ ซึ่งเป็นมดที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในประเทศ และยังมีรายงานการพบเห็นนกเงือกฝูงใหญ่ราว 15 ตัว หลายครั้งในช่วงปี 2551 นับว่าผืนป่าแห่งนี้ยังอุดมสมบูรณ์ดีอยู่ เหมาะเป็นที่พักผ่อนสูดอากาศบริสุทธ์ อีกทั้งด้านบนของยอดเขายังเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่ได้รับความนิยมอีกแห่งหนึ่งในเมืองหาดใหญ่ โดยด้านบนนอกจากจะเป็นจุดชมวิวที่สามารถชมเมืองหาดใหญ่ได้สวยที่สุดแล้วยังเป็นที่ประดิษฐานของ พระพุทธมงคลมหาราช พระพุทธรูปปางห้ามญาติที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชฯ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานชื่อและเป็นพระพทุธรูปประจำเมืองหาดใหญ่ (http://www.rakkhaokhohong.psu.ac.th/2011-07-22-05-14-45/58-article.html )

เมื่อขึ้นมายังด้านบนของยอดเขาคอหงส์จะพบพระพุทธรูปปางห้ามญาติองค์ใหญ่ ยืนหันหน้าเข้าสู่เมืองหาดใหญ่ใครมาก็ต้องแวะมาสักการะองค์พระพุทธรูปประจำเมืองหาดใหญ่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชฯ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานนามของพระพุทธรูปนี้ว่า “พระพุทธมงคลมหาราช” ณ วันที่ 12 ตุลาคม พ.ศ.2542 โดยมี สมเด็จพระญารสังวร สมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังคปรินายกเสด็จเป็นองค์ประธานพิธีเททองพระหัตถ์พระพุทธมงคลมหาราช ณ มณฑลพิธีพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม เมื่อวันอาทิตย์ที่ 19 มีนาคม พ.ศ.2543 จากนั้นสมเด็จพระเทพรัตนสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จทรงประกอบพิธีเททองหล่อพระเกตุมาลาเมื่อวันพฤหัสที่ 10 สิงหาคม พ.ศ.2553 ขึ้นมายังเขาคอหงส์

นอกจากจะได้กราบไหว้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ประจำเมืองแล้ว ยังสามารถนั่งกระเช้าลอยฟ้า Hatyai Cable Car ชมเมืองหาดใหญ่  เป็นกระเช้าลอยฟ้าที่แรกและที่เดียวในประเทศไทย โดยเส้นทางของกระเช้าจะเป็นเส้นทางขึ้นไปสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์จาก พระพุทธมงคลมหาราช ไปยังท้าวมหาพรหม อัตรา ค่าบริการ – ชาวไทยเพียงคนละ 100 บาท เด็ก 50 บาท แต่หากสวมเครื่องแบบนักเรียน นักศึกษา ข้าราชการ 50 บาท ส่วนชาวต่างชาติคนละ 200
บาท ตัวกระเช้าจะมี 2 คัน ระยะทาง 525 เมตร ใช้เวลาเดินทางต่อ 1 รอบ 2.30 นาที สามารถบรรทุกผู้โดยสารได้ครั้งละ 8 คน รองรับน้ำหนักได้ 640 กิโลกรัม

อีกหนึ่งไฮไลน์สำคัญบนเขาคอหงส์แห่งนี้เลยคือช่วงเวลาที่พระอาทิตย์กำลังลับขอบฟ้าไปกับฉากหน้าที่เป็นตัวเมืองหาดใหญ่ เป็นช่วงเวลาที่สวยงามมาก ๆ เหมาะสำหรับการบันทึกภาพความทรงจำเก็บไว้ เพื่อนๆ คนไหนที่ชอบถ่ายภาพคงได้เพลิดเพลินกับการเก็บแสงสุดท้ายของเมืองหาดใหญ่ หากมากับคนรู้ใจ นั้นคือช่วงเวลาที่สุดแสนโรแมนติกมาก ๆ

ณ จุดชมวิวเขาคอหงส์แห่งนี้เป็นอีกหนึ่งสถานที่ชิลดีของเมืองหาดใหญ่เลยก็ว่าได้ เป็นทั้งจุดชมวิวที่สวยที่สุดของเมืองหาดใหญ่เป็นที่ประดิษฐานของพระพุทธรูปประจำเมืองอย่าง พระพุทธมงคลมหาราชแล้วยังมีกระเช้าลอยฟ้าแห่งแรกในประเทศไทย มาที่นี้ได้หลายรสชาติของความชิลเลยจริงๆ มาหาดใหญ่อย่าลืมแวะมาที่เขาคอหงส์กันน่ะ

การเดินทาง – เขาคอหงส์ตั้งอยู่ในสวนสาธารณะเทศบาลนครหาดใหญ่ใช้ทางขึ้นฝั่งหอศิลป์ (ประตู3ของสวนฯ)