อาหารเพื่อสุขภาพสําหรับผู้สูงอายุ มีความสำคัญมากเพราะถึงแม้ว่าผู้สูงอายุไม่จำเป็นที่จะต้องใช้แรงกายหรือกำลังสมองมากเท่ากัยคนในวัยเด็กหรือวัยหนุ่ม-สาว ทำให้ความต้องการพลังงานจากอาหารของร่างกายน้อยลง แต่อย่างไรก็ตามร่างกายก็ยังจำเป็นที่จะต้องได้สารอาหารที่ต้องการอย่างครบถ้วนด้วย เพื่อเสริมสร้างความแข็งแรง ป้องกันโรคต่างๆและช่วยซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ ซึ่งอาหารเพื่อสุขภาพสำหรับผู่สูงอายุนั้นยิ่งได้รับถูกต้องและเพียงพอมากเท่าไหร่ก็จะทำให้ร่างกายเข้าสู่วัยชราได้ช้าลง อาการเจ็บป่วยก็จะน้อยลงตามไปด้วยซึ่งแตกต่างกับผู้ที่ไม่ได้สนใจในเรื่องนี้มากนักสุขภาพก็จะมีโอกาสทรุดโทรมลงได้อย่างรวดเร็ว เจ็บป่วยได้ง่าย 

       

               อาหารของคนในวัยนี้ มีหลักที่ควรคำนึงถึงว่า จะต้องรับประทานอาหารให้ครบทั้ง 5 หมู่ ไม่ควรงดหมู่ใดหมู่หนึ่งแม้แต่ไขมันเพราะไขมันเองก็ยังมีความสำคัญกับระบบการทำงานในร่างกาย และจะต้องควบคุมปริมาณของแคลอรี่เป็นพิเศษเพื่อป้องกันปัญหา”โรคอ้วน” ที่เกิดขึ้นได้ง่าย เนื่องจากการที่ไม่ได้ใช้พลังงานมากนักและระบบเผาผลาญก็ทำงานได้น้อยลงตามวัย หากปล่อยให้น้ำหนักเกินจะทำให้มีปัญหาสุขภาพตามมาอีกหลายอย่าง

 

ปริมาณสารอาหารเพื่อสุขภาพสําหรับผู้สูงอายุ มีดังนี้

 

1. โปรตีน  เป็นสารอาหารที่จำเป็นมากที่สุดอย่างหนึ่งโดยควรจะได้รับพลังงานจากโปรตีน ประมาณร้อยละ 12-15 ของพลังงานที่ร่างกายควรได้จะได้รับในแต่ละวัน โดยแหล่งโปรตีนที่เหมาะสมก็อย่างเช่น เนื้อสัตว์ประเภทปลาต่างๆหรือเนื้อไก่ที่ไม่ติดหนัง(หากจะเป็นเนื้ออกก็ยิ่งดีเพราะให้โปรตีนสูงและไขมันต่ำ) รวมทั้งไข่ขาว เต้าหู้ หรือนมถั่วเหลือง ฯลฯ ส่วนเนื้อสัตว์ที่เหนียวและเคี้ยวยากอย่างเนื้อวัวก็ควรจะหลีกเลี่ยง แม้ว่าโปรตีนจะจำเป็นแต่ก็ต้องดูแลไม่ให้มากเกินไปไม่อย่างนั้นจะส่งผลให้ไตทำงานหนักเกินไปได้

 

 

 

2. คาร์โบไฮเดรต ผู้สูงอายุควรที่จะได้รับคาร์โบไฮเดรตในอัตราส่วนประมาณร้อยละ 50-60 ของพลังงานที่ควรได้รับต่อวัน  โดยควรเลือกรับประทานคาร์โบไฮเดรตเชิงซ้อนมากกว่าเชิงเดี่ยว เช่น รับประทานข้าวกล้องแทนข้าวขาว เพราะคาร์โบไฮเดรตเชิงซ้อนจะมีใยอาหาร วิตามินต่างๆอยู่อย่างค่อนข้างครบถ้วนกว่าชนิดขัดสีที่สูญเสียสิ่งทีมีประโยชน์ไปจากกระบวนการผลิตเกือบหมดแล้ว

 

3. ใยอาหาร   ผู้สูงอายุหลายคนจะต้องประสบกับปัญหาการขับถ่ายยากขึ้น การทีทำให้ร่างกายได้รับใยอาหาร(Fiber) ในปริมาณที่เหมาะสมก็จะช่วยแก้ปัญหาได้เพราะใยอาหารจะไปเพิ่มความสะดวกในการเคลื่อนย้ายของเสียจากร่างกายให้ออกมาได้ง่ายขึ้น ซึ่งใยอาหารก็มีมากในผัก ผลไม้ และถั่ว ซึ่งเมื่อการขับถ่ายดีก็จะลดความเสี่ยงต่อการเป็นโรคมะเร็งในระบบทางเดินอาหารต่างๆด้วย โดยควรจะได้รับใยอาหาร ให้ได้วันละประมาณ 20 – 35 กรัม  แต่อย่างไรก็ตามการรับประทานผลไม้ก็ควรเลือกเอาชนิดที่ไม่หวานมากเพื่อป้องกันการเกิดเป็นโรคเบาหวานตามมา

 

4. วิตามินและเกลือแร่   เป็นสิ่งที่จำเป็นมากอีกเช่นกันเพราะการที่อาจจะรับประทานอาหารได้น้อยลงก็ส่งผลให้ร่างกายขาดวิตามินรวมทั้งเกลือแร่ได้ง่าย วิตามินที่ผู้สูงอายุเป็นจำนวนมากมักจะขาดไปก็คือ วิตามิน B1,E,D ส่วนธาตุอาหารอย่าง แคลเซียม,ฟอฟอรัส ก็มีความสำคัญซึ่งหากปล่อยให้ขาดสารอาหารเหล่านี้นานๆก็จะส่งผลไปถึงเรื่องของความแข็งแรงของกระดูกและฟัน จึงจำเป็นจะต้องให้ได้รับอย่างเพียงพอ โดยควรรับประทาน นม(พร่องมันเนย) นมถั่วเหลือง เมล็ดธัญพืชต่างๆ ปลาป่น ฯลฯ นอกจากนั้นธาตุสังกะสีก็มักจะเป็นอีกชนิดหนึ่งที่ผู้สูงอายุมักจะขาดซึ่งมีความจำเป็นต่อระบบการทำงานในร่างกายหลายอย่าง โดยสังกะสีก็จะพบมากในปลาทะเลหรืออาหารทะเลต่างๆ

 

เมนูอาหารสําหรับผู้สูงอายุ 3 มื้อ หรือ เมนูอาหารสําหรับผู้สูงอายุ ใน 1 วัน ควรมีลักษณะ ดังนี้

 

1. เนื้อปลาและเนื้อไก่ เพราะจะมีโปรตีนสูงไขมันต่ำ การเคี้ยวและการย่อยทำได้ง่าย อย่างไรก็ตามหากผู้สูงอายุเป็นโรคเก๊าท์ก็ไม่ควรกินเนื้อไก่ ส่วนเมนูปลาก็ควรต้องระวังเรื่องก้างเป็นพิเศษ

 

2. ข้าวหรือแป้ง อาหารที่ให้คาร์โบไฮเดรตทั้งหลายควรจะได้รับในปริมาณ วันละ 3-4 ถ้วยตวง โดยควรเป็นผลิตภัณฑ์ที่ไม่ผ่านการขัดสี

 

3. ผักและผลไม้  ควรเป็นผลไม้ที่เนื้อนิ่มไม่แข็งมาก เช่น ก2ล้วย มะละกอ ส้ม หรือจะนำผลไม้มาทำการต้มหรือนึ่งก่อน หรือแม้แต่การปั่นเป็นน้ำผลไม้สดก็ได้ แต่ไม่ควรรับประทานผลไม้หวานจัดหรือน้ำผลไม้กล่องสำเร็จรูป 

4. ถั่วต่างๆ ควรจะต้องเอาไปทำให้สุกจนนิ่มก่อนที่ขะนำมารับประทาน

 

5. น้ำสะอาด ควรดื่มให้ได้วันละ 6-8 แก้วต่อวัน โดยจิบไปเรื่อยๆไม่ใช่ดื่มครั้งละมากๆทีเดียว

 

           อาหารเพื่อสุขภาพสําหรับผู้สูงอายุเหล่านี้หากว่าสามารถทำได้อย่างเหมาะสมแล้วสุขภาพร่างกายรวมทั้งจิตใจของผู้สูงอายุก็จะดี ความเจ็บป่วยต่างๆก็จะมีโอกาสเกิดขึ้นได้น้อยลงอีกด้วยนี่จึงเป็นสิ่งที่คนรอบๆข้างจำเป็นต้องตระหนักให้ดีเลยทีเดียว