ข้าวดอกราย อาหารพื้นบ้านของคนสะกอม ป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวของที่นี่เลยก็ว่าได้ ที่สำคัญไปกว่านั้นคือเป็นอาหารที่สืบทอดกันมาเป็นเวลายาวนานตั้งแต่รุ่นบรรพบุรุษ จึงไม่แปลกที่ชาวสะกอมจะรู้สึกภาคภูมิใจทุกครั้งที่เรานำไปจัดแสดงในงานต่าง ๆ เพราะเป็นเอกลักษณ์ของเราและทุกครั้งที่เราไปขาย ก็ขายดีเป็นเทน้ำเทท่าเพราะเป็นอาหารที่มีเอกลักษณ์เฉพาะและหากินได้ยากมาก

คนเฒ่าคนแก่บอกว่าสาเหตุที่ชื่อข้าวดอกรายก็เพราะส่วนผสมที่หาหลากหลายและหาได้ง่ายจากในครั วเช่น ข้าวที่เหลือหรือคนบ้านเราเรียกว่าข้าวเย็น, หัวหอม, พริกสด, ปลาสด, กะปิ, มะขามเปียก, ตะไคร้ สำหรับกะปิของสะกอมก็ได้ชื่อว่าเป็นกะปิที่อร่อยอยู่แล้ว และคนสะกอมส่วนใหญ่ก็ทำกะปิกินเอง

วิธีทำนำตะไคร้ พริก หัวหอมมาตำให้ละเอียดใส่ปลา และกะปิตำให้เข้ากันใส่น้ำมะขามเปียกหรือมะขามสดก็ได้ จากนั้นใส่ข้าวคลุกเคล้าให้เข้ากันสามารถทานได้เลย

สิ่งที่ทำให้ข้าวดอกรายอร่อยและมีเอกลักษณ์เฉพาะก็คือปลาที่สด และสะอาด นับได้ว่าเป็นส่วนผสมที่สำคัญที่ทำให้ข้าวดอกรายอร่อย เพราะฉะนั้นเราต้องช่วยรักษาสิ่งแวดล้อมให้สะอาดตลอดไป เพื่อสืบทอดอาหารดีดีและของดีดีของเราไว้ให้ลูกหลานรุ่นต่อไป